Akty notarialne

Formy testamentu i jego kryteria

Sporządzenie testamentu ma na celu przekazanie zebranego majątku jako następstwo śmierci. Testament jest pismem urzędowym, gdzie uwzględnia się takie osoby, które odbiorą spadek. Żeby był on pełnoprawny musi realizować parę warunków uwzględnionych w prawie spadkowym. Co najważniejsze osoba pragnąca przygotować testament, musi posiadać zdolność czynności prawnych oraz przygotować go samodzielnie przy absolutnej świadomości czynu. Testament skutkuje dopiero w momencie otwarcia spadku, to znaczy po zgonie testatora. W innym przypadku podzielnie majątku na podstawie testamentu jest bezprawne. Zgodnie z prawem testator może zapisać testament w 3 formach, ale w przypadku każdej z nich należy spełniać wskazane przez prawo wytyczne.

Jakie wyróżniamy formy testamentu?

Testament własnoręczny – zgodnie z tą formą spadkodawca musi zapisać pełną treść testamentu pisemnie oraz opatrzyć go datą oraz podpisem. Bardzo istotne jest, żeby z treści w pełni można było stwierdzić, komu przekazany zostanie dobytek oraz w jakiej części, jeśli na przykład zostanie rozdzielony między kilkoma osobami. W tej formie niedopuszczalny jest wydruk komputerowy.

Testament ustny urzędowy – występuje zazwyczaj jako akt notarialny. Z doświadczenia notariuszy wynika, że warto jest wybrać ten rodzaj testamentu, nie tylko patrząc na to, że notariusz zatroszczy się o zgodność dokumentu. Pisane ręcznie testamenty są przeważnie podważane, kiedy dochodzi do kłótni wśród spadkobierców. Spisanie testamentu u notariusza daje gwarancję, że testament będzie poprawny . Spisuje się go w obecności 2 świadków, którzy tak samo jak testator oraz notariusz zostawiają podpisy potwierdzające zapisanie dokumentu. Innym poświadczeniem jest też protokół spisywany w ciągu spotkania.

Testament ustny szczególny – wykorzystuje się go tylko wówczas, kiedy istnieje prawdopodobieństwo nagłej śmierci testatora. Dotyczy to sytuacji wyjątkowych np. ciężkiej choroby, epidemii, wojny. Tego rodzaju testament może zostać przekazany w równoczesnej obecności trzech świadków oraz musi zostać zapisany, a także podpisany przez przynajmniej 2 świadków.

Ważne jest także to, że każdy testament stanie się nieprawomocny jeśli testator przygotuje go pod przymusem albo w wyniku błędu, czyli jeśli nie zostanie sporządzony świadomie oraz z w własnej woli. Ponadto testament dotyczy woli jednej osoby, z uwagi na to nie może zostać zapisany przykładowo wspólnie przez małżonków.

Zapisywanie testamentu u notariusza w kancelarii notarialnej daje korzyści

Notariusz powinien odmówić spisania testamentu jeśli tylko podejrzewa, że testator oświadcza wolę pod przymusem albo nie jest całkowicie świadomy swojego czynu. Jeśli nie ma w tej kwestii żadnych wątpliwości, na równi z bazową zaletą – pewnością, że przygotowany u notariusza testament jest zgodny z prawem oraz pełnomocny, znajdujemy też inne zyski wynikające ze spisania testamentu w formie aktu notarialnego.

Dzięki obecności notariusza rozpisanie dokumentu nie powinno sprawiać trudności, a ponadto jego zapisy będą łatwe w odbiorze oraz nie pozostawią wątpliwości co do woli testatora. Testament w formie aktu notarialnego będzie trudniejszy do podważenia w momencie kłótni pomiędzy spadkobiercami i osobami trzecimi, które nie zostaną uwzględnione w testamencie.

Dodatkowo, warto pamiętać, że wszystkie akty notarialne spisane u notariusza muszą być przechowywane w kancelarii notarialnej. Osoby uczestniczące otrzymują jedynie odpis. Za sprawą tego oryginał pozostaje bezpieczny i nawet jeżeli odpis się zniszczy albo zgubi, bez problemu można poprosić o kolejny u notariusza.

Sporządzenie testamentu u notariusza umożliwia także wpisanie go w Rejestrze Testamentów. To prosta baza danych, w której spadkobiercy mogą odszukać informację, w której kancelarii notarialnej znajduje się testament, w którym zostali uwzględnieni. W Rejestrze nie ma dostępu do treści testamentu, a informacja o tym, że konkretna osoba sporządziła testament jest niejawna do końca jej życia. Rejestr tylko i wyłącznie pomaga odkryć miejsce przechowywania testamentu, a sam wpis jest bezpłatny, dobrowolny i zawsze można z niego zrezygnować.

Czy poprzez testament można zapisać na kogoś konkretną rzecz?

Przepisanie konkretnej rzeczy majątkowej jest dostępne tylko przy zastosowaniu testamentu w formie aktu notarialnego i jedynie poprzez zapis windykacyjny. Wykorzystując taki zapis u notariusza, zyskujemy możliwość przekazania przedmiotu majątkowego (np. samochód, mieszkanie, obraz itp.), prawo majątkowe zbywalne, a także przedsiębiorstwo lub gospodarstwo rolne. Ważne jest, żeby w chwili otwarcia spadku ten konkretny przedmiot był własnością spadkodawcy, w przeciwnym razie taki zapis zostanie unieważniony.

Czy da się odwołać testament?

Najważniejszym testamentem będzie ten spisany jako ostatni, z uwagi na to najprostszym sposobem na odwołanie dokumentu, jest zapisanie nowego. W najnowszym testamencie sporządzonym u notariusza, zaznacza się unieważnienie wcześniejszego. Jeżeli zabraknie takiego wskazania nowy testament odwołuje poprzedni o tyle, o ile nie da się ich pogodzić. Innym sposobem jest zniszczenie testamentu albo pozbawienie go cech, od których zależy jego ważność. Testament zostać odwołany w całości lub tylko częściowo.

Notariusz Toruń